Ahtamar: Ortaçağ Ermeni Mimarlığının Mücevheri (Türkçe-İngilizce) Aghtamar adasındaki onuncu yüzyıl Kutsal Haç ya da Surp Haç Ermeni Kilisesi, Türkiye’deki en önemli mimarlık mahalerinden biridir. Kutsal Kitap’tan alınma ve din dışı bir dizi temanın resmedildiği eşsiz kabartmalarıyla kilise, ortaçağ Ermeni ve erken Hıristiyanlık sanat ve mimarisinin bir mücevheridir. Onuncu yüzyıldan yirminci yüzyıla kadar uzanan birçok kaynağa dayanan Aghtamar: Ortaçağ Ermeni Mimarisinin Bir Mücevheri, Kutsal Haç kilisesinin büyüleyici bir tarihçesini verirken, içerdiği paha biçilmez mimari çizimler ve renkli fotoğraflarla da okurun karmaşık heykel anlatılarını büyük bir kolaylıkla takip etmesini sağlamaktadır. The tenth century Armenian Church of the Holy Cros or Surp Khach on the island of Aghtamar is one of the most important architectural sites in Turkey. With its unique sculptural carvings depicting a complex of biblical and secular themes, this church is a jewel of medieval Armenian and early Christian art and architecture. Based on a variety of sources from the tenth and twentieth centuries, Aghtamar: A Jewel of Medieval Armenian Architecture gives a fascinating history of the church of the Holy Cros and includes invaluable architectural drawings and color photographs that alow readers to folow the complex sculptural naratives with great ease. Geride bıraktığımız 12 Eylül tarihi ülkemizde sadece 1980 Darbesi’nin 30. yılı ve referandum oylamasının yapıldığı bir tarih değildi aslında. Geçtiğimiz sene restorasyonu biten ve yılar sonra ilk kez tüm halkın davetli olduğu bir ayine ev sahipliği yapan bir kilisenin de yeniden doğuşuydu aslında. Van Gölü’ndeki Ahtamar adasında bulunan, onuncu yüzyıldan Kutsal Haç ya da Surp Haç Ermeni Kilisesi’nden söz ediyoruz. Dini ve siyasi birtakım önemli özeliklerinin haricinde Ahtamar Kilisesi bilhasa mimari açıdan oldukça zengin bir kilise olarak literatürdeki yerini almaktadır. Her ne kadar son düzenlenen ayinde çatısına konmayan Haç’la farklı bir yekilde anılsa da dış cephesinde yer alan kabartmalar, Ermeni mimarîsindeki süsleme ve kabartma işçiliğinin en seçkin örnekleridir. Tek tek bütün İncil hikâyelerinin aktarıldığı kilise duvarlarında ayrıca din dışı betimlemelere de yer verilmiştir. Birzamanlar Yayıncılık tarafından yayınlanan, Ara Sarafian ve Osman Köker tarafından derlenen kitapta kilisenin bütün mimari özelikleri detaylı olarak anlatılırken, kitabın sonundaki 50 sayfalık albümde de bütün kabartma ve bezemeler detaylı olarak gösteriliyor. Yaklaşık yüz yıl sonra cematiyle buluşan kilisenin mimari ve sanatsal özeliklerini de bilmek için önemli bir kaynak.Çağlayan ÇevikBir Paragraf