Folklora Kurmancıye Xebata folklore ku xıret u sebreke mezin je re dive u bi ehzkirin berhevkariya we te kirin. Ji penusa Heciye Cindi, ji deve çırokbej u dengbejen Kurd en li Ermenistane xwe di ser zemanan re çeng kiriye u xwe gihandiye ber deste xwıneren vı zemanı. Xwediye penusa qewı ye sedsalek li du xwe hiştı, bi gelek hingaven peşin en ji bo peşveren bi u geşedanen zimane Kurdi bi xireteke mezin xebitiye. Bi romana xwe Hewarı piştı Erebe Şemo weke romanusekı peşın e wejeya Kurdi te hesibandin. Hecıye Cindı bi sekna xwe ya rewşenbırı ya ji dastan u meteloken tevgeren Kurdan wergirtı, ji bo piştgirıya hempışeyen xwe yen Ermen ji teref Stalını ve hatiye sizakirin u heta dawıya Umre xwe ji cehda xwe kelikek jı bi şun ve nemaye. Di Folklora Kurmancıye de Hecıye Cindı zargotina Kurdı di beşen bi nave Afirandined Epıkıye, (Mem u Zın, Binevşa Narın, Seva Hecı, Xelıle Birazı, Lawike Kere, Ferxe u Sitıya Ala, Üsiv u Xezal, Xate Xanim, Dimdim / Xane Kurdan, Eliye Xarzıya, Karvan Rabu, Rudeve, Koroxlı u Polıbeg, Davıte Sasune) Çırok u Mijulı, Kilamed Hizkirine (evıntıye), Kilamed Govende, Metelok, Tederxistinok, Zugotinok, Efrandined Wexte Sovetıye berhev kiriye. Hecıye Cindı ji bo berevkirina van berheman gişan bi berhev kiriye. Hecıye Cindi ji bo berevkirina van berhemen gişan bi dehan miroven Kurd re hevditın u qeydkirin / nivısandina ji dengan kiriye. Zargotinzan, nivıskar, adakemisyen, rojnamevan, werger, ferhengzan u rewşenbıre Kurd Folklorzane mezin Hecıye Cİndı bi Folklora Kurmancıye bo qewıkirina nivısa KUrdı ya ıroyın jı dergehen nu vedike.