Geçmişe Bakış 20’den 187’ye Geçmişe Bakış 18’de ABD’de yayımlandı. Bir yıl içerisinde çeyrek milyon kopya satıldı ve birkaç yıl geçmeden beli başlı yabancı dilere çevrildi. Amerika’da en çok satan romanlar arasında, Tom Amcanın Kulübesi ve Ben Hur’den sonra üçüncü sıraya yerleşti. Amerikan edebiyatı kategorisinde bir milyon satan üçüncü roman oldu. Kitap İngiltere, Almanya, Fransa, Avustralya, Güney Afrika, Rusya, Hindistan, Endonezya, Japonya gibi ülkelerde de büyük ilgi gördü. Belamy, ütopyacı yazarları fazlasıyla etkilemiş, hata pek çoğuna doğrudan esin kaynağı olmuştur. Birçok düşünür sosyalizmin teorisiyle ya da onu eleştirmekle meşgul olurken, Belamy kaleme aldığı bu ütopya-roman sayesinde insanlara sosyalist bir toplumda yaşamanın nasıl bir şey olacağını zihinlerinde canlandırma fırsatı sunmuştur. Emek-sermaye çelişkisini aşmış bir toplumda yönetim, üretim, dağıtım ve bölüşüm sorunlarının nasıl çözülebileceği ve sosyal yaşamın ne tür bir form alacağı üzerinde durmuştur. Say Yayınları, Ütopya Dizisi’nin seçkin kitaplarından biri olacak Belamy’nin bu eserini Türk okuruyla ilk kez buluşturuyor. Sovyet Rusya’nın neden yıkıldığının en basit açıklamasını teoriye hakim insanlar, kapitalist sürecin yaşanmadan “sosyalist” bir aşamaya geçilemeyeceği yönünde yaparlar. Hatâ bu yüzden 208’deki büyük krizde herkes Kapital’i yeniden okumaya girişmiş ve bunun ne kadar mümkün olduğunun hesaplarını yapmıştı. Oysa birçok ütopyacı yazarı derinden etkileyen Edward Belamy, Komünist Manifesto’dan kırk yıl sonra kaleme aldığı Geçmişe Bakış’la bunun nasıl mümkün olacağını anlatmıştı. Üstelik Bolşevikler’in Ekim Devrimi bile gerçekleşmeden Amerika’da gerçekleşmiş sosyalist bir düzeni anlatıyordu kitabında. 30 Mayıs 187’de Julian West gündelik uykusundan uyandığında birtakım değişiklikler olmuştur. Takvimler 20 yılını göstermektedir ve uyandığı ev Dr. Lete’nindir. Bu sıra dışı zaman yolculuğunun şokunu kısa sürede atlatan West, asıl sürprizi değişen sosyal düzende yaşayacaktır. Çünkü 187’de mücadelesini verdiği sosyalist sistem hayata geçmiştir. Ama nasıl? Emek-sermaye çelişkisini aşmış bir toplumun bunu nasıl başardığını o toplumdan Dr. Lete’ye sorular sorarak öğrenir West. Korkutucu veya sıkıcı ütopyalardan uzak olduğu kadar “neden olmasın” dedirten bir başyapıt ilk defa Türkçede. Çağlayan ÇevikBir Paragraf.