İbret Taşı İBRET TAŞI Baş kaldıran paşaların, başarısız sadrazamların kesilen başlarının yerleştirildiği İbret Taşı, Osmanlı İmparatorluğu’nun başkentinde u¨rku¨tu¨cu¨ bir simge olarak yer almıştı. On dokuzuncu yüzyılın başlarında Yanya Valisi olarak hizmet eden, ancak kendi nu¨fuzunu artırarak padişaha baş kaldıran Tepedelenli Ali Paşa, Arnavut halkına bir devlet vermeye niyetliyken, Saray paşanın kafasını İbret Taşı’nda görmek istiyordu. Halkların kimliklerinin silinmesi amacıyla kurulan idari rejim yaşamı ısızlaştırdıkça zalimlik tiyatrosu tek gösteri halini alacaktı. Puslu Balkan topraklarında dolaşan dedikodular ve ru¨yalar, insanların kaderlerini belirlemekte, mülkiyetin paylaşımının özgürlükten çok daha önemli olduğunu fısıldamaktaydı. Arnavutluk’taki Osmanlı geçmişinin izlerini su¨ren İsmail Kadare, İbret Taşı’nı yazdığı yetmişli yılardaki komu¨nist du¨zenle de alegorik bağlar kurarak, Kafka’yı aratmayan fantastik bir kâbus bu¨rokrasisi yaratıyor. Duraklama dönemindeki Osmanlı İmparatorluğu’nun batıya yöneldiği modernleşme su¨recinde gerçekten yaşanan olaylar u¨zerine oturtuğu romanında devletlerin idarecilerine, memurlarına ve halklarına dair hep geçerli zorbaca yaklaşımlarının minyatu¨ru¨nu¨ işliyor. Osmanlı’nın derin izler bıraktığı Arnavutluk’un yaşayan en bu¨yu¨k yazarından önemli bir dönem romanı.