Sıradışı Bir Muhalif Rıza Nur Üç dönemi yaşamış, her döneme muhalefet etmiş bir siyaset adamı; ilklere imza atmış bir düşünür ve ilim adamı: Rıza Nur. Sinop’ta dünyaya geldi. Çocukluğu bu kente geçti. Tahsil hayatının en renkli dönemini Tıbiye’de geçirdi. 1901 yılında doktor oldu. Gülhane Askeri hastanesinde başladığı doktorluk mesleğini aynı hastanede Cerahi Mualimi olarak sürdürdü. 2. Meşrutiyet’in ilanı sonrası Sinop miletvekili seçildi. İtihad ve Teraki Fırkası mensubu olarak girdiği mebusan meclisinde ilk muhaliflerden biriydi. 1909 yılında yazdığı “Görüyorum ki iş fenaya gidiyor” başlıklı yazısı Türk siyasetinde büyük bir yankı uyandırdı. Ahrar Fırkası’na katıldı ve sonu sürgünlerle biten muhalefet yaşamı başladı. Hüriyet ve İtilaf Fırkasının kuruluşunda rol oynadı. Önce miletvekiliği sona erdi, sonra meşhur Bekir Ağa bölüğüne hapsedildi. 1. Dünya savaşı yılarını Avrupa’da ve Mısır’da sürgünde geçirdi. Son Osmanlı Mebusan Meclisi’nde ve TBM’de Sinop miletvekiliydi. Mili Mücadelede aktif rol aldı. İlk Mili Eğitim Bakanı oldu. Dışişleri Bakanlığı vekiliği yaptı. Bu sırada Moskova ve Ukrayna antlaşmalarının teatisinde bulundu. Sıhiye bakanlığı döneminde Mili Mücadele’nin başarıya ulaştırılmasında büyük emekler harcadı. Saltanatın kaldırılması ve Lozan antlaşması gibi Türkiye Cumhuriyeti’nin temelerini atan siyasi gelişmelerde yine başrolerdeydi. 1926 İzmir Suikastı sonrası yurt dışına giti. Uzun yılar Avrupa’da ve Mısır’da yaşadı. Atatürk’ün ölümünden sonra Türkiye’ye döndü. Siyasi görevleri sırasında bir taraftan da ilmi çalışmalarda bulundu. Tıp alanının dışında özelikle Türk Tarihini aydınlatan eserlere imza atı. On dört ciltlik Türk Tarihi adlı eseri en hacimli olanıdır. Türk Bilik Revüsü ve Tanrıdağ dergilerini neşreti. Ayrıca kendisiyle ve cumhuriyet tarihiyle hesaplaştığı Hayat ve Hatıratım adlı eseri son döneme olan muhalefetiydi. Gerek siyasi gerekse ilmi yaşamında Türkçülük yönü daima ağır bastı. Atsız’ın mezar taşına yazdırdığı gibi Rıza Nur, “Türklük için yaşadı, öldü”.