Rastlantı ve Zorunluluk - Modern Biyolojinin Doğa Felsefesi 1965 yılında Nobel Tıp ödülünü kazanan Monod hiç kuşkusuz çağının ilerisinde bir yazar. Keskin bilim adamı zekâsıyla, sadece kendi alanı olan biyoloji üzerine değil, felsefe ve toplum bilimleri alanında da yılar sonra doğrulanacak öngörülerde bulunur kitabında. Monod'ya göre, Homo Sapiens’in ortaya çıkışından bile geriye giderek, insanlığın çocukluk yılarına uzanan animist görüşler, modern insanın ruhunda halen canlı ve kökleşmiş haldedir. Nesnel bilginin neden hâlâ özgün gerçekliğin tek bilgi kaynağı olarak görünmediğini sorgulayan Monod, bilim düşmanlığını modern toplumların ruh hastalığı olarak tanımlar.  Monod'ya göre, ilk insanlardan bu yana binlerce yıldır animist düşünceler hâkimdir. Monod'nun kitabındaki eleştiriler günceliğini korumaktadır. Modern toplumlar bilimin keşfetiği zenginlikleri ve güçleri çoktan kabul etiler, fakat bilimin en derin mesajını dinlemediler: 'Bilime borçlu olduğu tüm zenginliklerin keyfini sürerken, toplumlarımız bilim tarafından bütünüyle çürütülmüş değer sistemlerini yaşamaya ve öğretmeye devam etmektedir. ' Modern toplumlardaki bu ikiyüzlülüğe dikat çeker Monod. Bir yandan bilimin sağladığı bütün olanakları kulanırken, öte yandan bilimden çıkan mantıksal sonucu, madenin kendiliğinden rastlantısal macerasının getirdiği sonucu, özetle bu evrenin bizim için tasarlanmadığı sonucunu kabul etmek istemiyor insanlar. Bilimin bu soğuk katılığı onları rahatsız ediyor. İnsanlar 'inanmak' istiyorlar, hayatlarının bir anlamı olması gereğine olan inanç insanları rahatlatıyor.