Hoşça Kal Berlin-Christopher Isherwod Christopher Isherwod, Hoşça Kal Berlin’de okuyucuları, kendisinin de yılarca yaşadığı ama Hitler’in iktidara yükselmesiyle terk etmek zorunda kaldığı, 1930’ların ilk yarısındaki kozmopolit Berlin’e, yok olup gitmiş bir dünyaya götürüyor. Romanın yazarla aynı adı taşıyan ve olayların dışında durarak, olan biteni “bir fotoğraf makinesi gibi” kaydetmeyi tercih eden anlatıcısı aracılığıyla eski Berlin’in renkli gece hayatına tanık oluyor, Yahudilerden göçmenlere, eşcinsel çiftlerden oyuncu olma hayali kuran genç kızlara, Nazi sempatizanlarından komünistlere onlarca ilginç ve unutulmaz kişiyle tanışıyoruz. Isherwod, bizi bu insanlar galerisinde dolaştırırken arka planda da yavaş yavaş dağılan bir toplumun fotoğrafı beliriyor. Hava kararınca bir kız şarkı söylemeye başladı. Rusça söylüyordu ve bu da her zamanki gibi insana hüzün veriyordu. Uşaklar bahçeye bardaklar ve kocaman bir kâse kırmızı şarap getirdiler. Hava soğumaya başlamıştı. Gökyüzünde milyonlarca yıldız vardı. Ta ötelerde, büyük ve durgun gölün üzerinde hayalet yelkenliler, hafif ve kararsız gece rüzgârıyla birlikte yön değiştiriyor, oraya buraya seğirtiyorlardı. Gramofon çalıyordu. Ta ötelerde, kentin içinde, oylar sayılıyordu şu anda. Natalia’yı düşündüm: Belki de tam zamanında kurtulmuştu. Karar kaç kez ertelenirse ertelensin, tüm bu insanlar kötü bir sona mahkûmdu. Bu akşam, bir felaketin kostümlü provasıydı. Bir dönemin son gecesi gibiydi.